ලෝක සුදු සැරයටි සුරක්ෂා දිනය දෘශ්‍යාබාධිත පුද්ගලයන් වෙනුවෙන් වෙන්වූ දිනයයි. විශේෂයෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ මෙන්ම ලෝකයේම සිටින දෘෂ්ටි ඌණතා පිරිසට ඔවුන්ගේ ආරක්ෂක භටයෙක් ලෙස සිටින්නේ මෙම සුදු සැරයටියයි. තාක්ෂණික දියුණුව තිබියදීත් දෘශ්‍යාබාධිත හෝ අන්ධ වූ මිලියන සංඛ්‍යාත මිනිසුන්ට තවමත් ස්වාධීනව හා ආරක්ෂිතව ගමන් කිරීමට අත්‍යවශ්‍ය මෙවලමක් ලෙස දිගටම පවතින්නේ සුදු සැරයටියයි. එම නිසා ලෝක සුදු සැරයටි දිනය සෑම අවුරුද්දකම ඔක්තෝබර් 15 වැනි දිනට සමරනු ලැබේ.
සුදු සැරයටිය දෘෂ්ටි ඌණතා පුද්ගලයෙක්ට අත්‍යවශ්‍යම උපකරණයකි. මෙහි ආරම්භය සඳහන් කළහොත් ඇමරිකාවෙ ජනාධිපති (1964 දී) ලින්ඩන් බී ජොන්සන් විසින් සුදු සැරයටිය රැගෙන යන පුද්ගලයන් දැනුවත් කිරීමේ උත්සාහයක් ලෙස මෙසේ සුදු සැරයටි දිනය ආරම්භ කරන ලදී.
අන්ධ හෝ දෘශ්‍යාබාධිත පුද්ගලයින් හා සම්බන්ධ සංකේතයක් බවට සුදු සැරයටිය පත්ව ඇත. සමහර පුද්ගලයින්ට පෙනීම අවම විය හැකි නමුත් සුදු සැරයටියක් රැගෙන යාම අවශ්‍යවේ. දෘශ්‍යාබාධිත පුද්ගලයින්ගේ සාම්ප්‍රදායික සැරයටි කලින් හඳුන්වනු ලැබුවේ හුවර් සැරයටිය යනුවෙනි. ඒ වෛද්‍ය රිචඩ් හුවර් විසින් එය මූලික වශයෙන් සංචලන මෙවලමක් ලෙස නිර්මාණය කළ පසුවය.
1921 දී බ්‍රිස්ටල්හි ඉංග්‍රීසි ඡායාරූප ශිල්පියෙකු වන ජේම්ස් බිග්ස් හදිසි අනතුරකින් ඇස් පෙනීම නැති කර ගත් අතර ඔහුගේ ඇවිදීමේ සැරයටිය සුදු පැහැයෙන් පින්තාරු කර එය වාහන ගමනාගමනයට සහ පාරේ අනෙක් සියල්ලන්ටම වඩාත් දෘශ්‍යමාන වන්නට විය. 1931 දී ප්‍රංශය අන්ධ අය සඳහා ජාතික සුදු සැරයටි ව්‍යාපාරයක් දියත් කළ අතර පසුව ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය 1964 සිට ලොව පුරා ජාතික සැමරුම සඳහා සුදු සැරයටි ආරක්ෂිත දිනය ලෙස දිනයක් වෙන් කරනු ලැබුවේ සුදු සැරයටිය අන්ධභාවයේ සහ ස්වාධීනත්වයේ මෙවලමක් මෙන්ම වැදගත් සංකේතයක් ලෙස සැමරීම සඳහා ය. අන්තර්ජාතික සුදු සැරයටි දිනය යනු මිනිසුන්ගේ ජයග්‍රහණ සැමරීමේ දිනයකි. අන්ධ හෝ අඩු පෙනුමක් ඇති අය හට සුදු සැරයටිය යනු අන්ධභාවය සහ ස්වාධීනත්වයේ මෙවලමකි.
සාම්ප්‍රදායික සුදු සැරයටි වශයෙන් නිර්මාණය කර ඇත්තේ පරිශීලකයාගේ මාවතේ ඇති වස්තූන් හඳුනා ගැනීමේ සංචලන මෙවලමක් ලෙස වුව ද, අන්ධ අය එය සලකන්නේ ඔවුන්ගේ ශරීරයේ දිගුවක් ලෙස ය. එය පරිශීලකයා දෘශ්‍යාබාධිත බවට අන් අයට දෙන පණිවිඩයකි. උදාහරණයක් ලෙස, ඔබ වාහනයක සිට සුදු සැරයටියක් ඇති අයෙකු දුටුවහොත්, සුදු සැරයටිය භාවිතා කරන්නා කුමක් කිරීමට අදහස් කරන්නේ ද යන්න පැහැදිලි වන තෙක් වේගය අඩු කිරීම සුදුසුය.
අන්ධ හෝ අඩු පෙනුමක් ඇති පුද්ගලයින් වෙන කිසිවෙකුට වඩා වෙනස් නොවන බව අප මතක තබා ගත යුතුය. මක්නිසාද යත්, ඔවුන් හට ක්‍රියාශීලී හා ස්වාධීන වීමට අවශ්‍ය වන අතර ඔවුන්ගේ වටපිටාව ලබා දිය යුතු දේ ද නිරන්තරයෙන් අත්විඳිය යුතුය. අන්ධ හෝ අඩු පෙනුමක් ඇති බොහෝ පුද්ගලයින් සඳහා, ඔවුන්ගේ සුදු සැරයටිය මඟින් ඔවුන්ට එලෙස ජීවිතය අත්විඳීමට ඉඩ දෙයි.
එබැවින් අප රිය පැදවීමේ දී හෝ ඇවිදින විට, සියලු පදිකයින්ට ඔවුන්ව දැකීමට නොහැකි බවත්, සුදු සැරයටි ගැන සොයා බලා ඒ අනුව ක්‍රියා කළ නොහැකි බවත් මතක තබා ගත යුතු වේ. වෙනත් බොහෝ රටවල, මඟ පෙන්වන සුනඛයන් අන්ධයන්ට උපකාර කිරීම දැකිය හැකිය. නමුත් මෙහි එය සිදු නොවේ. මන්ද මාර්ගෝපදේශක සුනඛයන් ප්‍රභවයට හා පුහුණු කිරීමට අතිශයින් මිල අධික වන බැවිනි.
කෙසේවෙතත්, විද්‍යාව හා තාක්‍ෂණය ඔවුන්ගේ මාර්ගයට පිවිසෙන්නේ නම්, අන්ධභාවය අතීතයට අයත් දෙයක් විය හැකිය. අන්ධ අයට හැඩතල සහ ආකෘති හඳුනා ගැනීමට උපකාර වන නවීන තාක්ෂණයෙන් අනුන වූ “කෘතිම ඇස්” නිෂ්පාදනයට බොහෝ රටවල් උත්සාහ දරමින් සිටී. එහි මූලික වශයෙන් ස්වභාවික ඇසක ක්‍රියාකාරිත්වයට සමාන වන මොළයට සම්බන්ධ වන රැහැන්ගත කැමරාවක් ඇත. අනාගතයේ දී එය ලොව පුරා අන්ධ සහ මද පෙනීම ඇති අයවලුන්ට සුබවාදී ක්‍රියා පටිපාටියක් වනු ඇත. එතෙක්, අන්ධභාවය වැළැක්වීම සඳහා අප විසින් කළ හැකි සෑම දෙයක්ම කළ යුතු අතර අනුකම්පාව පසෙක ලා ස්වෝත්සාහයෙන් නැගී සිටීම උදෙසා සමාජයේම කොටසක් වන දෘශ්‍යාබාධිත පුද්ගලයින්ට ‘ඉදිරියට යාමට’ වැඩි අවස්ථාවන් ලබා දීම සහ ඔවුන්ව රැක බලාගැනීම අප කාගේත් වගකීමකි.
MRMU - Mathara District Media Unit
